تمام علاقه و وابستگی های مادی انسان دارای دو اثر مثبت و منفی هستند. اثر مثبت آن چرخش زندگی انسان که در سایه آن پدید می آید و اثر منفی آن این است که هر چه علاقه و وابستگی انسان به شیء یا اشخاص زیادتر باشد، دل کندگی و جداشدن از آن سخت تر است.

تولد انسان یکی از لحظه های سختی است که آثار سختی آن با صدای گریه نوزاد نمایان می شود. از آنجا که انسان در دوران 9ماهه ی جنینی با آن فضای عجیب انس گرفته است و وابستگی اش زیاد شده است، هنگام تولد و خروج از آن مایع کثیف احساس ناراحتی می کند.

هنگام مرگ نیز انسان احساس ناراحتی می کند و گاه شدت ناراحتی ها بخاطر وابستگی او به دنیا است و هر چه شدت این وابستگی زیادتر باشد جدایی از آن سخت تر و وحشت انگیزتر است. در این لحظات که درد جدایی و فراغ سرتاسر وجود انسان را فرا می گیرد، به طوری که تحمل آن مرهون طاقت و قدرت فراوانی است، داشتن تکیه گاه و پشتیبانی، از شدت آن درد جانگاه می کاهد و درد جدایی از دنیا را برای انسان نسبتا کمتر می کند.

پس از مرگ نیز طبق شهادت روایات اهل البیت علیهم السلام سخت ترین لحظه هنگامی است که انسان را در قبر می گذارند؛ در آن لحظه وحشتناک انسان بی کس و غربت خود را با تمام وجود احساس می کند و از آنجا که روح انسان وابستگی فراوان به جسم دارد، اثر این ناراحتی در روح نمایان و سخت دردمند می شود. در این هنگام نیز مونس و غمخواری می تواند به کلی آن سختی و درد را از آنان دور نماید.

پس از آن لحظه، حضور ماموران و پرسش و پاسخ از انسان سختی زیادی در پیش است و سرانجام عالم برزخ و پس از آن، هنگام حشر و وقوع قیامت کبری از دهشت و وحشت وصف ناپذیری برخوردار است.

در این لحظات سخت هیچ چیز به اندازه یک یار و یاوری شفیق و دلسوز که شخصیت و دفاعش مقبول دادگاه عدل خداوند قرار می گیرد آن سختی را نمی تواند برطرف نماید.

با توجه به آنچه ذکر شد در این لحظات سختی که هر انسانی در پیش رو دارد هیچ ذخیره ای به اندازه محبت و عشق به اهل بیت علیهم السام کارگشا نیست. رسول گرامی اسلام در این باره فرمود:

«دوستی من و اهل بیتم در هفت جایگاه که هراسی بس بزرگ دارند سودمند است: وقت مرگ و در قبر و هنگام برخواستن از گور و هنگام دریافت نامه اعمال و وقت حساب رسی و هنگام سنجش اعمال و هنگام عبور از طراط» ⁽¹⁾

در روایت دیگری آمده است: جابر بن عبدالله انصاری می گوید: یک روز نزد پیامبر صلی الله علیه و اله بودم حضرت روی مبارک به سوی علی بن ابیطالب علیه السلام کرد و فرمود: ای ابوالحسن! مژده ای به تو بدهم؟ عرض کرد: چرا یا رسول الله! حضرت فرمود: این جبرئیل است که از طرف خداوند به من خبر می دهد که خداوند به شیعیان تو خصلت هایی داده است:

1-     جان دادن آسان

2-     آرامی هنگام وحشت مردم در قیامت

3-     روشنی قبر

4-     آسودگی در محشر

5-     قسط و برابری هنگام سنجش اعمال

6-     گذشتن از صراط

7-     رفتن به بهشت پیش از مردم

8-     چهره های نورانی هنگام حشر

***************************************************************

لذت عـشـق تو را جز عاشق محزون نداند

رنج لذت بخش هجران را بجز مجنون نداند

تا نگشتی کوه کن شیرینی هـجـران نـدانـی

نـاز پـــرورده آورد دل پــر خـون نــدانــی

خسرو از شیرینی شیرین نیابد رنگ و بویی

تا چو فرهاد از درونش رنگ و بوبیرون نداند

یوسـفی بایـد کـه در دام زلـیـخا دل نـبازد

ورنه خوشید و کواکب در برش مفتون نداند

غرق دریا، جز خروش موج بی پایان نبیند

بادیه پیمای عـشـقـت ساحـل و هامـون نداند

جـلـوه دلـدار را آغـاز و انـجـامی نـبـاشـد

عشق بی پایان ما جز آن چرا و چون نداند. ⁽²⁾

1-    الخصال، شیخ صدوق، ج2، ص117، حدیث39

2-    دیوان حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه.